W magazynach, halach produkcyjnych i obiektach przemysłowych każdego dnia dochodzi do tysięcy niebezpiecznych sytuacji. Z pozoru niegroźna kolizja wózka widłowego z konstrukcją regału może w mgnieniu oka przerodzić się w poważny wypadek. Dlatego tak duże znaczenie mają odpowiednio dobrane barierki ochronne – elementy, które nie tylko zapobiegają szkodom, ale również stanowią istotny wymóg formalny. W tym artykule sprawdzamy, co dokładnie mówią przepisy prawa oraz normy techniczne dotyczące zabezpieczeń BHP w zakładach pracy.
Czym są barierki ochronne i gdzie się je stosuje?
Barierki ochronne BHP to konstrukcje, które mają za zadanie zabezpieczać ludzi, maszyny i infrastrukturę przed skutkami kolizji i wypadków. Najczęściej są to stalowe słupki, odbojnice, osłony lub bariery montowane w miejscach o dużym natężeniu ruchu – przy ciągach komunikacyjnych, regałach, bramach, maszynach czy słupach nośnych. Ich obecność w zakładzie pracy to nie luksus ani estetyczny dodatek, ale element podstawowej ochrony zdrowia i życia.
Barierki ochronne a obowiązujące przepisy BHP
Zgodnie z Kodeksem pracy (art. 207 § 2) oraz Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów BHP, pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne warunki pracy. To oznacza m.in. konieczność stosowania fizycznych środków zabezpieczających przed zagrożeniami mechanicznymi – a więc także odpowiednich barierek ochronnych.
Prawo nie narzuca konkretnego rodzaju czy modelu barier, ale wskazuje, że muszą one być trwałe, widoczne, odpowiednio oznakowane i dostosowane do zagrożeń panujących w danym miejscu pracy. Barierki powinny być tak zaprojektowane, by nie stanowiły dodatkowego zagrożenia i były kompatybilne z układem przestrzeni roboczej.
Normy techniczne – co warto wiedzieć?
Na gruncie technicznym, dobrym punktem odniesienia są europejskie normy z serii PN-EN, a zwłaszcza:
- PN-EN 14122-3:2016-10 – dotycząca środków dostępu do maszyn, w tym barierek i poręczy ochronnych,
- PN-EN ISO 13857:2020-08 – regulująca minimalne odległości zabezpieczeń chroniących przed zagrożeniami mechanicznymi,
- PN-EN 15512:2020 – odnosząca się do konstrukcji regałów magazynowych i ich zabezpieczeń.
Normy te nie są obowiązkowe, ale stanowią punkt odniesienia przy projektowaniu i montażu zabezpieczeń – mogą być również wymagane przez audytorów BHP lub inspektorów PIP.
Jakie błędy popełniają firmy?
Najczęściej spotykanym błędem jest bagatelizowanie ryzyka: firmy inwestują w drogie maszyny, a pomijają podstawowe zabezpieczenia. Nierzadko spotykane są również prowizoryczne rozwiązania – np. barierki wykonane z drewna lub niewłaściwie przymocowane konstrukcje. Nieprawidłowo dobrane zabezpieczenia mogą nie tylko nie spełniać swojej funkcji, ale też stwarzać pozorne poczucie bezpieczeństwa.
Kiedy barierki są obowiązkowe?
Barierki ochronne są szczególnie istotne (a często wręcz wymagane), gdy:
- w przestrzeni pracują pojazdy mechaniczne (np. wózki widłowe),
- występują spadki poziomów (np. rampy załadunkowe),
- są obecne maszyny z ruchomymi elementami,
- konieczne jest wyznaczenie stref niebezpiecznych w pobliżu ludzi.
Ich brak może zostać zakwestionowany podczas kontroli Państwowej Inspekcji Pracy – co może skutkować nie tylko mandatem, ale również nakazem natychmiastowego usunięcia zagrożenia.
Barierki to nie koszt – to inwestycja
Inwestując w barierki ochronne, tak naprawdę inwestujesz w stabilność operacyjną firmy. Każdy dzień bez wypadku, każda uniknięta kolizja to wymierna oszczędność – nie tylko finansowa, ale i organizacyjna. Co więcej, dobrze zaprojektowane systemy zabezpieczeń poprawiają płynność logistyki wewnętrznej i skracają czas wdrożenia nowych pracowników.
Matex Polska od lat dostarcza wysokiej jakości barierki ochronne, słupki zabezpieczające, odbojnice i systemy zabezpieczeń przemysłowych, które spełniają zarówno wymagania przepisów BHP, jak i oczekiwania praktyczne użytkowników. Firma oferuje doradztwo techniczne, dopasowanie rozwiązań do indywidualnych potrzeb oraz kompleksową obsługę – od projektu po realizację. Produkty dostępne są na stronie internetowej.
